تست هوش وکسلر نگارش پنجم ( WISC - 5 )
در این مطلب ما با بعضی از شاخص های تست هوش وکسلر | WISC - 5 آشنا می شویم و در انتها نیز یک نمونه از نتایج تست هوش وکسلر نگارش پنجم | WISC -5 که در مرکز توانبخشی جهانی انجام شده است را مشاهده می نمایید .
در تست هوش وکسلر نگارش پنجم ، پنج حوزه توانایی شناختی اصلی ( شاخص ها ) مورد بررسی قرار می گیرد که به صورت تیتر وار عبارتند از :
1- شاخص درک مطلب کلامی که به اختصار به آن VCI نیز می گویند
2- شاخص بصری - فضایی که به اختصار به آن VSI نیز می گویند
3- شاخص استدلال سیال که به اختصار به آن FRI نیز می گویند
4- شاخص حافظه فعال که به اختصار به آن WMI نیز می گویند
5- شاخص سرعت پردازش که به اختصار به آن PSI نیز می گویند
قابل ذکر است که این شاخص ها نسبت به نسخه قبلی تست هوش وکسلر یعنی نگارش چهارم آن | WISC -4 تغییر پیدا کرده اند .
توضیح مختصر هر کدام از شاخص های مورد سنجش در تست هوش وکسلر نسخه پنجم | WISC -5
- شاخص درک مطلب کلامی در تست هوش وکسلر | WISC -5 که عبارت انگلیسی آن Verbal Comprehension Index است و این شاخص را در تست هوش وکسلر نسخه پنجم | WISC - 5 به اختصار با VCI نشان داده می شود. VCI به زبان ساده مانند یک کتابدار است . اگر تمام دانش و مهارت کلامی که در طول سالیان آموخته ایم که به آن دانش کلامی متبلور | crystallized نیز می گویند را مانند قفسه های کتابخانه در نظر بگیریم، وقتی فردی برای کسب اطلاعات خاص به کتابخانه می آید، کتابدار می تواند برای حل مشکل او با معرفی کتاب های خاصی به او کمک کند، در واقع دانش کتابدار همان اطلاعاتی است که از طریق خواندن، مطالعه و یا شنیدن در طول زندگی کسب نموده ایم و به حل مشکل فرد کمک می کند که به نوعی این کتابدار همان شاخص درک مطلب کلامی است.
کودک با کمک آن کتابداری که در سر خود دارد و ما به آن در بررسی تست هوش وکسلر | WISC -5 می گوییم " شاخص درک مطلب کلامی " از بین اطلاعاتی که دردسترس دارد می تواند پاسخ سئوال های ما را استنباط نماید . در واقع در بررسی "درک کلامی" ، دانش متبلور و استدلال کلامی سنجیده می شود و فرد باید بداند که اطلاعاتی که ذخیره شده اند را چگونه بازیابی نماید.
هوش متبلور عموما بعد از 7 سالگی مهم می شود . کودکی که در این زمینه ضعیف می باشد واژگان محدودی دارد و در درک و فهم کلمات و معانی آنها و یا در بیان تفکر و ایده ها به صورت کلامی و با استفاده از زبان و یا در هر دوی این موارد مشکل دارد.
- شاخص بصری - فضایی یا Visual - Spatial Index که به اختصار به آن VSI نیز در تست هوش وکسلر | WISC -5 می گوییم به زبان ساده مانند یک معمار می باشد. این شاخص مانند یک معمار نقشه هایی برای ساخت سازه هایی با ساختار هندسی و مبنی بر روابط فضایی آماده می کند و این دانش را دارد که چگونه می توان اشیایی را بچرخانیم تا بتوانیم در کنار هم قرار دهیم و یا برای ساخت یک ساختار به چه اجزایی نیاز داریم . حال اگر این شاخص در ذهن کودک درست کار نکند مانند معماری بی تجربه می شود که نمی تواند نقشه طراحی اجسام را بکشد و نمی تواند از کنار هم قرار دادن و چرخاندن اشیا شکلی تازه را بسازد .
- شاخص استدلال سیال یا همان Fluid Reasoning Index که در تست هوش وکسلر کودکان به اختصار به آن FRI می گویند و مانند یک کارآگاهی است در ذهن که با توجه به همه حقایق ، اطلاعاتی را حذف می نماید و در مورد ارتباط آن ها با یکدیگر از طریق کنار هم قرار دادن واقعیت ها و ارتباط آنها با هم استدلال می آورد.شاخص استدلال سیال در تست هوش وکسلر ، توانایی حل مسائل جدید را اندازه گیری می کند . شاخص استدلال سیال در تست هوش وکسلر | WISC -5 نزدیک ترین شاخص به هوش کلی است .
- شاخص حافظه فعال در تست هوش وکسلر که معادل عبارت Working Memory Index می باشد و با حروف اختصار WMI نشان می دهند . برای WMI اگر بخواهیم تشبیهی برای فهم بهتر آن انجام دهیم مانند یک مدیر عامل می باشد .
مغز مانند یک محل کار بسیار شلوغ است و لحظه به لحظه با حجم زیادی از کار برای تصمیم گیری و پردازش ، با اطلاعات قبلی و جدید مواجه است. همه این اطلاعات به صورت آزادانه در مغز حضور دارند و نیاز دارند که با توجه به شرایط اولویت بندی شوند ، همچنین این نیاز وجود دارد که سیستمی مشخص نماید که هر بخش چه کاری را انجام دهد . این مجموعه پردازش ها وظیفه حافظه فعال می باشد .
شاخص حافظه فعال که در تست هوش وکسلر نسخه سوم | WISC -III با نام "رهایی از حواس پرتی" از آن یاد می شد و از تئوری حافظه فعال بدلی ( تئوری حافظه فعال چیست ؟ ) تبعیت دارد از تست هوش وکسلر نسخه چهارم | WISC - IV و در ادامه در تست هوش وکسلر نسخه پنجم | WISC - 5 به عنوان شاخص حافظه فعال تغییر نمود .
- شاخص سرعت پردازش یا Processing Speed Index که در تست هوش وکسلر نسخه پنجم | WISC - 5 حروف اختصار آن PSI می باشد و مانند یک منشی در ذهن می باشد که برای انجام کارها از آن انتظار تصمیم گیری نمی رود ولی انتظار می رود که سریع و دقیق باشد . در واقع منشی به بقیه اطلاع می دهد که مدیر عامل چه کاری را از هر بخش درخواست کرده که به سرعت انجام دهد و همچنین بر صحت انجام آن کار نظارت می نماید.
تست هوش وکسلر | WISC - 5 عموما سرعت پردازش اطلاعات را با کمک محرک های بصری اندازه گیری می نماید.
WISC مخفف چیست ؟
این عبارت مخفف عبارت انگلیسی Wechsler Intelligence Scale for Children می باشد که معنای فارسی آن " تست هوش وکسلر کودکان " می شود و در حال حاضر آخرین نسخه ای از آن که در دنیا وجود دارد تست هوش وکسلر نسخه شماره 5 می باشد که به اختصار آن را به صورت WISC - V نشان می دهند.