- توضیحات
تکنولوژی لورتا ( Loreta ) در امواج مغزی چیست ؟
همانطور که در توضیح نوروفیدبک مشاهده نمودید، نوار مغزی (EEG) امواج مغزی سطح جمجمه را اندازه گیری می کند. سپس امواج مغزی ثبت شده را با کمک نرم افزارهای مربوطه با جامعه نرمال مقایسه می نماییم و به عبارتی نقشه مغزی تهیه می کنیم و آن را تفسیر می کنیم
در نقشه مغزی آن موج مغزی که در سطح جمجمه دریافت و اندازه گیری می شود، الزاماً عملکرد سلول های عصبی ( نورون ها ) که دقیقاً زیر دستگاه قرار دارد نیست و ممکن است که برآیند عملکرد مناطق عصبی پایین تر مغز باشد که به سطح جمجمه رسیده است. توانایی تصویربرداری الکتریکی از مغز منجر به افزایش توانایی ما در تشخیص قشری از مغز که درگیر با علایم بیمار است می گردد.
چطور می توانیم منبع امواج مغزی را متوجه بشویم ؟
نوعی تکنولوژی در نقشه مغزی وجود دارد که به ما امکان تعیین مبداء و منبع موج دریافتی در سطح جمجمه را می دهد و به عبارتی تعیین موقعیت منبع امواج (Source Localized) اتفاق می افتد.
به این نوع از تکنولوژی که منبع دقیق تولید امواج مغزی دریافتی در سطح جمجمه را مشخص کند لورتا یا به عبارتی دیگر Loreta Source Localization می گویند.
درواقع لورتا می تواند با کمک امواج مغزی یک تصویر ساختاری و یک نقشه سه بعدی از امواج مغزی انسان درست کند و عملکرد الکتریکی سلول های مغزی ( نورون ها ) را مشخص کند، که به آن Low resolution electromagnetic tomography می گویند که یک روش نوین برای مشخص نمودن فعالیت الکتریکی در مغز است.
دانش لورتا اولین مرتبه در سال 1994 در انسان توسعه پیدا نمود (تا قبل از آن برروی حیوانات کار می شد).این دانش به نوعی تلفیق نوار مغزی و دانش تصویر برداری مغزی می باشد، به طوری که در نتیجه خروجی آن می توان تصویری از مناطق مغزی فرد داشته باشیم
لورتا نوروفیدبک چیست ؟
با توجه به توضیحاتی که از لورتا در بالا ارائه شد می توان گفت که لورتا نوروفیدبک نوعی تمرین نوروفیدبک می باشد که با تجهیزات و نرم افزارهایی که مجهز به تکنولوژی تشخیصی لورتا می باشد انجام می شود.
این نوع از نوروفیدبک در حال حاضر خاص ترین و جدیدترین نوع نوروفیدبک یا به عبارتی edge of neurofeedback science می باشد.
در این نوع از نوروفیدبک، امواج سطح مغزی در هر لحظه ( تقریبا در هر ثانیه 250 مرتبه ) توسط دانش لورتا تعیین موقعیت می شوند و سپس با کمک فیدبک به سمت نرمال هدایت می شوند و سمت نرمال سازی پیش می روند.
در واقع لورتا نوروفیدبک انجام نوروفیدبک با استفاده از نقشه سه بعدی تهیه شده توسط تکنولوژی لورتا از مغز می باشد.
این نوع از نوروفیدبک ما را قادر می سازد تا مستقیماً مناطقی از مغز را که که دارای بی نظمی است به منظور بهبود علائم بیماری هدف قرار بدهیم.
تجهیزات لورتا نوروفیدبک ( Loreta Neurofeedback ) چیست؟
در لورتا نوروفیدبک از تجهیزات سخت افزاری نقشه مغزی ( نقشه مغزی چیست کلیک نمایید ) و نرم افزار چندین هزار دلاری نوروگاید جهت تفسیر لورتا و ارائه فیدبک که تطابق کامل با سخت افزار را داشته باشد، استفاده می شود.
در چه مواردی به جای نوروفیدبک ( Neuro feedback ) معمولی از لورتا نوروفیدبک ( Loreta Neurofeedback ) استفاده می شود؟
- مشکلات پیچیده روانی مشاهده می شود.
- وجود بیش از یک مشکل روانی در فرد، به طور مثال مراجع همزمان از اختلال بیش فعالی و وسواس رنج ببرد.
- در نقشه مغزی بیشترین مشکل در روابط بین نقاط مغزی ( Brain Connectivity ) مشاهده شود.
- زمانی که نوروفیدبک معمولی نتوانسته باعث بهبودی فرد شود.
- در نقشه مغزی مشکلات متعدد در نقاط متعدد مغزی مشاهده شود.
- در مواردی مانند اوتیسم ( ASD ) که داتاً مشکل فرد در روابط مغزی است.
- زمانی که هدف از انجام نوروفیدبک آموزش کل مغز می باشد ( Whole Brain Training ).
- باید توجه داشت در مواردی که صرفا مشکل در شدت امواج در یک نقطه یا چند نقطه محدود مغزی خاص باشد ما توصیه به استفاده از نوروفیدبک معمولی می کنیم همینطور در کودکان کم سن بهتر است که از نوروفیدبک معمولی استفاده شود.
مشکلات استفاده از لورتا نوروفیدبک چیست ؟
- به نسبت نوروفیدبک معمولی پرهزینه تر است.
- جهت شروع استفاده از لورتا نوروفیدبک نیاز به نصب کلاه مخصوص و استفاده از ژل بر روی سر مراجع می شود.
- زمان راه اندازی سخت افزارهای مربوط به این روش از نوروفیدبک طولانی تر است و برای کودکان بی قرار یا افرادی که تحمل کمی دارند زیاد توصیه نمی شود.
مزایای استفاده از لورتا نوروفیدبک چیست؟
دقیق ترین روش نوروفیدبک که در حال حاضر در دنیا وجود دارد استفاده از لورتا نوروفیدبک می باشد.
- دراین روش امکان اصلاح نقاط عمقی مغز وجود دارد و بهبود ارتباط بین شبکه ای مغز را ممکن می سازد.
- خطای برنامه درمانی در این روش نزدیک به صفر است چرا که به صورت اتوماتیک مغز به سمت نرمال هدایت می شود.
- با توجه به چک لیستی که مراجع پر می کند می توان در بهبود یا ارتقاء خواسته های مراجع تمرکز نمود.
- امکان اصلاح چند باند فرکانسی به طور هم زمان وجود دارد.
- تنها در این نوع از نوروفیدبک امکان اصلاح روابط مغزی وجود دارد.
- امکان درمان با توجه به اظهارات بالینی بیمار وجود دارد.
- موقعیت قرار گرفتن الکترودها با توجه به استفاده از کلاه استاندارد کاملا دقیق می باشد.
- از آنجایی که در این روش 19 الکترود به طور هم زمان بر روی سر قرار دارند امکان اصلاح روابط مغزی وجود دارد، در واقع این روش تنها نوع نوروفیدبک می باشد که می تواند روابط مغزی را اصلاح نماید که در بعضی از اختلالات مانند اوتیسم ( ASD ) و انواع خاصی از بیش فعالی مطرح است.
- امکان ارتقاء عملکرد با توجه به چک لیستی که در این نرم افزار وجود دارد به صورت علامتی وجود دارد
لورتا نوروفیدبک و ارتقا عملکرد:
مغز مرکز سیستم عصبی ماست و همانند ماهیچه ها که نیازمند تمرینات روزانه هستند مغز نیز به تمرینات ذهنی و چالش های مختلف نیاز دارد تا بتواند رشد کند. اگر به آن آموزش ندهیم به مرور کند خواهد شد و اثرات منفی اش در زندگی روزانه نمایان می گردد. فواید نوروفیدبک و لورتا نوروفیدبک ریشه در ظرفیت ما برای افزایش عملکرد مغز دارد. مغز انسان فوق العاده سازگار و انعطاف پذیر است و می توان با تمرینات و آموزش از طریق نوروفیدبک نحوه سازگاری آن را کنترل کرد. تمرینات نوروفیدبک و لورتا نوروفیدبک علاوه بر کاربردهای درمانی در بهبود اختلالات ذکر شده، در ارتقا عملکرد شغلی، تحصیلی و ورزشی کاربرد فراوان دارد.
1. ارتقا عملکرد ورزشی : نوروتراپی کمک شایانی به افزایش توجه و تمرکز در افراد می کند و این افزایش سطح تمرکز می تواند منجر به افزایش و ارتقا عملکردی در افراد مختلف با اهداف و انگیزه های متفاوت شود. در دهه گذشته استفاده از تمرین های نوروفیدبک برای دستیابی به عملکرد بهتر در حیطه ورزش موضوع بسیار پر رونقی بوده است و از آن به عنوان ابزاری جهت افزایش عملکرد ورزشی استفاده می شود. هر چه عملکرد مغز فرد بهتر باشد عملکرد کلی فرد بهتر است و لورتا نوروفیدبک در بهبود عملکرد مغز تاثیر به سزایی دارد که به نوبه خود توانایی ورزشکاران را در انجام بهترین عملکرد بهبود می بخشد. اما لورتا نوروفیدبک چگونه بر توانایی ورزشکاران تاثیر می گذارد؟
در یک توضیح کلی لورتا نوروفیدبک با کمک به ورزشکارانی که با شرایط استرس زا و رقابت های سنگین ورزشی درگیر هستند به کنترل عواطف و در نتیجه کاهش اضطراب آن ها کمک می کند و باعث مدیریت بهتر شرایط توسط آن ها می گردد. همچنین لورتا نوروفیدبک در ایجاد تعادل جسمی بیشتر در ورزشکاران موثر است و این بهبود تعادل در افزایش عملکرد های جسمانی آن ها نمایان می گردد. لورتا نوروفیدبک از طریق تاثیر بر عوامل زیر می تواند منجر به عملکرد بهتر در ورزشکاران شود:
- توجه و تمرکز: انجام تمرینات حرفه ای ورزشی به منظور شرکت در میادین و مسابقات مهم نیازمند توجه و تمرکز به همراه نادیده گرفتن محرک های حواس پرتی است. یک ذهن متمرکز برای یادگیری مهارت ها بسیار مهم است. لورتا نوروفیدبک به مغز شما کمک می کند تا یاد بگیرد چگونه به میل خود و آگاهانه تمرکز کند.
- کنترل عواطف و احساسات: یکی از دشوارترین جنبه های ورزشکار بودن توانایی اجرا و عملکرد، بدون تاثیرپذیری از عوامل محرک عاطفی و محیطی می باشد. محرک ها افراد، کلمات، نظرات و موقعیت های محیطی هستند که واکنش عاطفی شدید و بیش از حدی (مثل خشم، عصبانیت، ترس) را در ما ایجاد می کنند. اضطراب قبل از شروع یک مسابقه و یا فشار حاصل از انتظار اطرافیان برای دیدن یک عملکرد بدون نقص و با استانداردهای بالا از فرد ورزشکار می تواند تاثیر منفی بر چگونگی عملکرد او بگذارد. لورتا نوروفیدبک خلق و خو و احساسات را تثبیت می کند از جمله درک و توانایی کنار آمدن با استرس که این امر به طور کلی منجر به کنترل اضطراب و مدیریت لحظات دشوار می گردد. همچنین لورتا نوروفیدبک به کاهش حواس پرتی ناشی از این احساسات کمک می کند تا یک ورزشکار بتواند عملکرد بهینه داشته باشد.
- بهبود کیفیت خواب: خواب فرد به طور مستقیم بر نحوه انجام هر گونه فعالیت در طی روز اعم از فکری و بدنی تاثیر می گذارد. در حقیقت بدن ما برای انجام عملکردهایی مانند رشد عضلات و ترمیم بافت عضلانی و همین طور عملکردهای ذهنی مانند یادگیری به خواب نیاز دارد. علاوه بر این خواب نقش مهمی در کنترل استرس و احساسات دارد. اگر چه عملکردهای مهم ترمیمی در تمام مراحل خواب اتفاق می افتد، اما در دو مرحله خواب عمیق (ِDeep Sleep) و خواب رم (REM Sleep) بدن و ذهن ما بیشترین تجدیدشوندگی را دارند. خواب عمیق و خواب رم به عنوان خواب ترمیمی نیز شناخته می شوند. در طول خواب عمیق، بدن هورمون های رشد ترشح می کند که به ترمیم سلول و رشد سلول جدید در بافت ها و اندام های بدن کمک می کند. همچنین در هنگام خواب عمیق سیستم ایمنی بدن خود را تقویت می کند. مرحله خواب رم برای حافظه و همچنین پردازش حسی ضروری است. مطالعات نشان داده اند که خواب رم به ما در یادگیری و رشد مهارت های جدید کمک می کند. ورزشکاران برای حفظ سلامت مغز و بدن خود به خواب ترمیمی احتیاج دارند و کیفیت خواب نامطلوب بر عملکرد جسمی و ذهنی آن ها تاثیر منفی می گذارد. ثابت شده است که نوروفیدبک کیفیت و عمق خواب را بهبود می بخشد، در این راستا لورتا نوروفیدبک که در حال حاضر پیشرفته ترین نوع نوروفیدبک می باشد می تواند در برطرف کردن اختلالات خواب و رسیدن به عملکرد مطلوب ورزشی کمک شایانی به ورزشکاران نماید.
- بازیابی مغز پس از آسیب های مغزی: آسیب های فیزیکی بخش جدایی ناپذیر ورزش حرفه ای هستند. یکی از آسیب هایی که می تواند در طی زندگی حرفه ای یک ورزشکار برای او اتفاق بیفتد آسیب مغزی است. آسیب مغزی می تواند در اثر یک اتفاق ناخواسته ایجاد شود و یا در اثر انجام کارهای تکراری به طور مثال فوتبالیستی را در نظر بگیرید که در طی سالها بازی، مکررا با سر خود به توپ ضربه می زند. آسیب مغزی می تواند مشکلاتی را در توجه و تمرکز، کنترل عواطف و احساسات، کنترل تعادل، اضطراب، افسردگی، خواب و حتی تشنج به وجود آورد. مغز قادر است پس از آسیب، به ساماندهی مجدد خود با ایجاد شبکه های عصبی جدید و اصلاح اتصالات موجود (قابلیت نوروپلاستیسیتی مغز) بپردازد و به لطف این خاصیت لورتا نوروفیدبک میتواند به مغز یاد بدهد که عملکرد طبیعی خود را یک بار دیگر انجام دهد.
- توضیحات
نوروفیدبک چیست؟
نوروفیدبک چیست و چگونه تاثیر می گذارد ؟
تا سال ها ثبت امواج مغزی صرفاً جهت بررسی عملکرد مغز بود ولی در حدود سال 1965 مشخص شد که می توان امواج مغزی را با تمرین تغییر دارد و تغییر امواج می تواند منجر به تغییر عملکرد سلول های عصبی مغز شود که نوروفیدبک نامیده شد.
مغز از سلول های عصبی به نام نورون تشکیل شده است و نورون ها از طریق روابط الکتروشیمایی (الکتریکی + شیمیایی) با هم در ارتباط می باشند
روابط الکتریکی سلول های مغزی ( نورون ها ) در سطح جمجمه قابل اندازه گیری می باشند که به آن ثبت الکتریکی امواج مغزی یا EEG می گویند
بررسی EEG یا نوار مغزی می تواند به ما نشان بدهد که عملکرد مغز ما چگونه است و از اطلاعات آن می توان در تشخیص صرع، اختلالات خواب، آسیب های مغزی و بسیاری از مشکلات استفاده نمود
در دهه های اخیر با ظهور دستگاه های دیجیتال ثبت نوار مغزی و پیشرفت دانش علوم اعصاب در آنالیز امواج مغزی فرایندی به نام نقشه مغزی یا qEEG امکان پذیر شد.
نوروفیدبک ( neurofeedback ) چگونه عملکرد ذهنی و یا جسمی ما را تغییر می دهد:
بیشتر عملکرد ذهنی انسان و تا حدی عملکرد جسمی به روابط سلول های مغزی ما وابسته است، و عملکرد سلول های مغزی را می توان از طریق ثبت الکتریکی مشاهده نمود، نوروفیدبک با تغییر امواج مغزی تلاش بر تغییر عملکرد ذهنی ما دارد.
نوروفیدبک بر پایه شرطی سازی سلول های مغزی کار می کند، یعنی با نوروفیدبک تلاش می کنیم که سلول های مغزی عادت به تغییر کنند.
دستگاه نوروفیدبک ( neurofeedback ) چگونه کار می کند ؟
نوروفیدبک در واقع یک یا چند الکترود مخصوص است که بر روی پوست سر قرار می گیرد و امواج مغزی را ثبت می کند، سپس امواج مغزی از طریق دستگاه نوروفیدبک به کامپیوتر منتقل می شود و در صفحه نمایشگر نشان داده می شود، در واقع تا اینجا ما امواج مغزی خود را مشاهده می نماییم. به نوعی نوروفیدبک آینه ای برای مغز می شود و امواج مغزی را برای خود فرد قابل نمایش می کند.
حال ما می توانیم با دیدن موج مغزی خودمان تلاش نماییم که آن موج را کم کنیم یا زیاد کنیم، که اگر این کار را مرتب انجام دهیم مغز به آن عادت می کند و امواج مغزی شروع به تغییر می کنند و تغییر امواج مغزی نشان دهنده تغییر خود مغز است.
آیا نوروفیدبک عوارض دارد ؟
نوروفيدبک یک خود تنظیمی به مغز یاد می دهد و باعث می شود مغز یادبگیرد نواقص عملکردی خود را برطرف نمايد. لذا هيچ‌گونه دستکاری يا مداخله ماده خارجی وجود ندارد که بخواهد عوارض جانبی داشته باشد يا وابستگی ايجاد کند. با نوروفيدبک ما تنها مهارت های جديدی را فرا می‌گيريم، مهارت‌هايی که ما و مغزمان را بيش از پيش توانمند ميی سازد. نوروفيدبک از نوروپلاستيسيتی کمک می‌گيرد.
یک جلسه نوروفیدبک در مرکز درمانی چگونه است ؟
در مراکز نوروتراپی ابتدا یک نقشه مغزی گرفته می شود ، در بسیاری از مواقع با توجه به مشکلاتی که مراجع ابراز می نماید و یا با توجه به تمایل مراجع در ارتقا عملکرد خود یکسری پرسشنامه و یا تست ها به عمل می آید.
سپس با توجه به نقشه مغزی و پرسشنامه های تکمیل شده ، مشخص می شود که برای بهبود عملکرد مغز، کدام موج، در کجای مغز باید تقویت یا سرکوب شود.
در مرحله بعد یک یا چند الکترود که به دستگاه نوروفیدبک متصل است به آن نقاط مغزی وصل می شود و شروع به نمایش سیگنال بر روی کامپیوتر می کند. حال با توجه به برنامه ای که از قبل مشخص شده است در صورتی که شدت موج به صورت صحیح بالا یا پایین برود یک فیدبک مناسب در نمایشگر دیگری به مراجع نشان داده می شود، مثلا اگر فرد بتواند امواج مغزی خود را به سمت صحیح هدایت نماید یک فیلم به نمایش داده می شود و اگر درست نباشد فیلم متوقف می شود، از آنجایی که مغز شما دوست دارد فیلم به صورت ممتد تماشا کند نا خودآگاه تلاش می کند که طوری عمل کند تا فیلم متوقف نشود، هر چه بیشتر دوست داشته باشید که فیلم را ببینید آن موج بهتر تنظیم می شود، البته می تواند این فیدبک یک فیلم باشد، یا انجام یک بازی کامپیوتری باشد یا هر فرآیند دیگری که انسان به طور ناخود آگاه از اتفاق آن خوشحال شود
به اين شکل فرد با ديدن پيشرفت يا توقف بازی و گرفتن پاداش يا از دست دادن امتياز و يا تغييراتی که در صدا يا پخش فيلم (فیدبک) به وجود می آيد، پی به شرايط مطلوب يا نامطلوب امواج مغزي خود برده و سعی می‌کند تا با هدايت بازی يا فيلم، وضعيت توليد امواج مغزی خود را اصلاح کند.
نوروفدیدبک برای چه افراد و بیمارانی توصیه می شود ؟
نوروفیدبک تاثیر بسزایی در کاهش اضطراب، بهبود و ارتقا توجه ، بهبود دقت دیداری دارد و در درمان بیماری هایی مانند بیش فعالی همراه با نقص توجه ADHD ، بهبود عملکرد های اجتماعی در افراد اوتیسم، بهبود مشکلات خواب، ارتقاء توانمندی ها و مهارت های مختلف ذهنی و شناختی مانند بهینه سازی تصمیم گیری، افزایش خلاقیت، تقویت حافظه، افزایش تمرکز، کاهش استرس و اضطراب، افزایش هماهنگی جسم و بدن و ترک اعتیاد تاثیر فوق العاده ای دارد.
- توضیحات
اختلال نافرمانی - چالشگری یا Oppositional defiant Disorder یا ODD چیست ؟
بچه من اصلا حرف گوش نمی کند !
بچه من بداخلاق است !
کودک من لجباز است !
- توضیحات
تست تشخیص بیش فعالی یا IVA -2 چیست ؟
در گذشته تشخیص بیش فعالی صرفاً بر مبنای شرح حال بالینی بوده است، ولی در حال حاضر و با رشد دانش علوم اعصاب شناختی و آزمون های عصب - شناختی یکسری آزمون جهت بررسی هر چه دقیق تر توجه طراحی و توسعه یافته اند تا هرچه امکان تشخیص بیش فعالی دقیق تر و با جزئیات بیشتری باشد.